W intencji autorów opracowania, zaprezentowane zmiany mają na celu rzeczywistą realizację konstytucyjnej zasady bezstronności państwa w sprawach światopoglądowych i religijnych. Dotyczą takich spraw jak m.in.: przepływów finansowych, nauczania religii w szkołach, pracy kapelanów w służbach państwowych, problemu pedofilii wśród duchowieństwa, interpretacji Konkordatu.
Jest to pierwsza w miarę kompleksowa analiza relacji na płaszczyźnie Państwo – Kościół przygotowana przez partię (ruch) polityczną. Wcześniejsze propozycje zmian przedstawione choćby przez Stowarzyszenie Inicjatywa Polska czy Kongres Świeckości miały charakter wycinkowy. Pomimo tej zalety, nadal dokument ten posiada kilka mankamentów o czym można przeczytać w przygotowanej przez SOISH analizie.
W ramach projektu finansowanego przez Fundusz Obywatelski przebadaliśmy politykę zbywania przez powiaty w Polsce nieruchomości na rzecz kościołów i innych związków wyznaniowych, przygotowaliśmy publikację, która przedstawia wyniki naszych badań oraz opracowaliśmy dobre praktyki. Szczegółowe informacje znajdują się w udostępnionej broszurze.
Państwo i państwowe jednostki organizacyjne nie dotują i nie subwencjonują kościołów i innych związków wyznaniowych. Wyjątki od tej zasady regulują ustawy lub przepisy wydane na ich podstawie. Jedną z takich możliwości jest nabycie nieruchomości w trybie art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 65). Uprawnionych do takiego nabycia jest obecnie 15 kościołów i innych związków wyznaniowych o uregulowanej ustawowo sytuacji prawnej.
W wyniku naszych działań ustaliliśmy, że łączna wartość zbytych nieruchomości w latach 2015-2020 wyniosła: 30 878 810,96 zł, wartość udzielonych bonifikat wyniosła 91,5%, co spowodowało że kościoły i inne związki wyznaniowe zapłaciły za nieruchomości kwotę: 3 035 656,07 zł.
Z pozyskanych w ramach projektu danych wynika, że w latach 2015-2020 w sumie 35 powiatów dokonało łącznie 49 transakcji, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 8 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
W zdecydowanej większości (36 przypadków) zbycia dokonywały miasta na prawach powiatów, więc często duże polskie aglomeracje, gdzie wartość nieruchomości jest bardzo duża.
Do największych beneficjentów należą: Kościół Rzymskokatolicki w RP wartość 21 624 694,84 zł, zapłacona cena 2 055 207,66 zł; Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny wartość 3 968 000,00 zł, zapłacona cena 39 680,00 zł, Gminy Wyznaniowe Żydowskie w RP wartość 3 186 480,20 zł, uiszczona cena 586 974,54 zł. Najmniej otrzymał Wschodni Kościół Staroobrzędowy w RP wartość 27 697,00 zł, uiszczona kwota 22 523,20 zł.
W wyniku prowadzonej analizy i sposobu zbywania przez powiaty nieruchomości SOISH opracowało dobre praktyki przy tego typu transakcjach, które opierają się na dwóch filarach: I. prowadzenie szerokich konsultacji z mieszkańcami w tej sprawie, aby sprawdzić czy faktycznie kolejne budynki sakralne są w tym miejscu niezbędne; II. powiaty a szerzej samorządy powinny opierać swoją politykę w tym obszarze na uchwale ramowej, która z góry określałaby zasady udzielania bonifikat kościołom, ponieważ w tym obszarze zaobserwowano duże różnice w wysokości upustów w zależności od tego jako kościół lub związek wyznaniowy był wnioskodawcą. Dla zrealizowania drugiego postulatu przygotowaliśmy projekt odpowiedniej uchwały w tej sprawie.
W obszarze wolności sumienia i wyznania wiele zjawisk społecznych, prawnych i kulturowych może powodować dyskryminację osób będących członkami mniejszościowych kościołów i innych związków wyznaniowych. Wśród problemów o charakterze dyskryminującym zgłaszanych przez Sympatyków Stowarzyszenia SOISH znalazły się dwa, które można w łatwy sposób wyeliminować: 1. lekcje religii w szkołach w środku siatki zajęć, co powoduje że uczniowie uczęszczający na lekcje religii w grupach międzyszkolnych lub poza szkołą często „tracą” te godziny na zajęcia nie służące ich rozwojowi, 2. dyskryminacja w dostępie do zawodów prawniczych, w związku z faktem że egzaminy na aplikacje prawnicze odbywają się w dni, które są dniami świątecznymi dla innych wyznań np. sobota, ale też piątek.
Takie dwa postulaty zgłosiło Stowarzyszenie SOISH z pośród opinii i uwag zgłaszanych przez naszych Sympatyków. Każdy może dokonać także własnego zgłoszenia – do czego zachęcamy. Szczegóły w linku:
Jedna z parafii ewangelickich w
centralnej Polsce, prowadząca dotychczas zajęcia z religii w grupach
międzyklasowych w pozaszkolnym punkcie katechetycznym, napotkała trudności w
akceptacji liczebności niektórych grup. Biorąc po uwagę fakt, że mamy do
czynienia z kościołem mniejszościowym, siłą rzeczy niektóre grupy liczyły mniej
niż 7 uczniów; funkcjonowały również grupy jednoosobowe, ponieważ uczestnicy
byli na tak różnych poziomach edukacji, że nieracjonalnym byłoby łączenie ich w
jedną grupę. Taka praktyka, dotychczas aprobowana przez organy założycielskie
szkół, została w tym roku, przez jeden z nich, zakwestionowana. Stowarzyszenie SOISH
przygotowało na potrzeby parafii opinię uzasadniającą funkcjonowanie grup
mniejszych niż siedmioosobowe w kontekście realizacji konstytucyjnej zasady
wolności religijnej i jej odzwierciedlenia w aktach prawnych niższego rzędu.
Za zgodą #FunduszObywatelski, który finansuje nasz projekt, rozszerzamy badanie na wszystkie powiaty w Polsce. Pozwoli to na uzyskanie danych dla całego kraju i kompleksowe zbadanie problematyki zbywania nieruchomości z bonifikatą.
W maju 2020 r. w ramach Funduszu Obywatelskiego otrzymaliśmy grant z Fundacji dla Polski na realizację zadnia pt. „Zbywanie przez powiaty województwa dolnośląskiego nieruchomości z bonifikatą na rzecz kościołów i innych związków wyznaniowych w latach 2015-2020 – działania strażnicze i opracowanie dobrych praktyk”.
W ramach projektu wysłaliśmy do wszystkich powiatów województwa dolnośląskiego wnioski o udostępnienie informacji publicznej, które pozwolą nam na realizację zadania. Oczekujemy na informacje w tej sprawie. @FunduszObywatelski #FunduszObywatelski
Działania które zmierzamy podjąć w ramach wsparcie Funduszu to działania strażnicze zmierzające do zbadania w jaki sposób powiaty województwa dolnośląskiego na przestrzeni ostatnich 5 lat prowadziły zbycie nieruchomości na rzecz kościołów i innych związków wyznaniowych na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami. Informacje te chcemy uzyskać dzięki złożeniu wniosków o dostęp do informacji publicznej do wszystkich powiatów województwa. Udzielone informacje pozwolą na zbadanie skali zjawiska, polityki powiatów w tym zakresie, ze szczególnym uwzględnieniem wielkości udzielanych bonifikat i ewentualnych różnic między wyznaniem dominującym i mniejszościowymi kościołami i innymi związkami wyznaniowymi. Określenie i wskazanie różnić w wielkościach bonifikat udzielanych przez te same jst rożnym kościołom pozwoli sprawdzić czy powiaty przestrzegają zasady równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych. Zbadanie skali zjawiska, ewentualnych nieprawidłowości, określenie genezy potencjalnego nierównego traktowania będzie bazą do przygotowania przez Stowarzyszenie rekomendacji dla samorządu powiatowego w zakresie prawidłowej polityki dotyczącej przedmiotowej sprawy. Efektem działań strażniczych będzie także materiał informacyjny przygotowany dla społeczeństwa oraz organizacji pozarządowych, który będzie wskazywał jak wygląda procedura, jakie są uprawnienia strony społecznej i obywateli w tym przedmiocie, a także pozwoli na budowane skutecznego nacisku na jst w celu prowadzenia transparentnej polityki zbywania nieruchomości z bonifikatą. Wynik naszych badań i rekomendacje będzie można także stosować w innych województwach, ponieważ pomimo tego, że nasze działania będą się odnosić do konkretnego terenu, to rekomendacje i zasadnicze wnioski będą mogły być aplikowane w całym kraju.
Ta strona używa ciasteczek oraz zewnętrznych skryptów dla lepszego dostosowania treści do użytkownika.
Ta strona używa ciasteczek oraz zewnętrznych skryptów dla lepszego dostosowania treści do użytkownika. Po lewej znajdziesz informacje o tym, jakie ciasteczka i skrypty są używane, oraz jaki wpływ mają na twoją wizytę na stronie. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Nie wpłynie to na twoją wizytę na stronie.
NOTATKA: Te ustawienia mają zastosowanie jedynie w przeglądarce i na urządzeniu, którego teraz używasz.
Niniejsza strona internetowa korzysta z plików cookie. Pozostając na tej stronie wyrażasz zgodę na korzystanie z plików cookie.
